Piyano diğer birçok çalgıya göre hazır sesler sunması bakımından çalınması kolay olarak değerlendirilen bir çalgıdır. Hazır sesleri olmakla neyi mi kastediyoruz. Şunu demek istiyoruz: Piyanonun tuşları bir ses oluşturmaya tamamıyle hazırdır. Tuşlar üzerinde gezinen bir kedinin bile bir melodi oluşturduğuna den gelmiş olabilirsiniz. Fakat kedi bunu keman üzerinde yapamaz. Çünkü öncelikle bu gibi bir çalgının çalınabilir hale gelebilmesi için akortlanması gerekir. Sonra teller üzerinde basılacak doğru noktayı bulup dahası yayı da diğer elle tele sürterek sesi elde etmek mümkündür. Piyanoda ses elde etme kolaylığına karşın kemanda bir sesi elde etmek bile önemli bir hazırlık aşaması gerektirir. Bu durum genellikle kemanın diğer çalgılardan zor olarak görülmesinin de nedenlerindendir. Tekrar piyanoya dönecek olursak: İlk kez piyanonun kapağını açan kişi bir tuşa dokunduğunda kesinlikle bir ses elde edecektir. Bu aşamadan sonra hangi tuşa hangi sıralamada hangi kuvvette basacağına karar verebilirse bir melodi oluşturmaya başlayacaktır. Standart bir piyanoda bazıları siyah renkli bazıları ise beyaz renkli olan 88 tuş bulunur. Özel amaçla üretilmiş piyano ya da benzeri tuşlu çalgılarda tuş sayısı daha az olabilir.
Piyanoda birinci adım tuşların isimlerini öğrenmekle başlar. Piyano klavyesini göz önüne getirince siyah tuşların ikili ve üçlü guruplar oluşturduğu görülür. İkili siyah tuş guruplarının solundaki ilk beyaz tuş Do tuşudur. Bundan sonrasını tahmin etmek kolaydır çünkü ilkokul yıllarından başlayarak okul müzik derslerinde herkes nota adlarıyla karşılaşır. Şunlardır: Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si
Tuş isimlerin ve yerlerini pekiştirebilmek için kendi kendinize farklı çalışma şekilleri bulabilirsiniz. Örneğin rastgele bir tuşa basıp tuş ismini bulmak gibi. Bu adımda tuş yerleri, adlarının öğrenilmesi önemlidir. Bu bir bakıma sayılarla işlem yapmaya başlamadan önce rakamları öğrenmek gibidir.
Şimdi kendi kendinize bazı küçük deneyler yapmanız için basit açıklamalara dayalı bir melodi oluşturabilirsiniz. Aşağıdaki açıklamaları dikkatle izleyerek bazı basit melodiler oluşturacağız. Yukarıda nota adlarını yazdık. İlk üçü Do, Re, Mi,
Baş parmağı Do üzerine işaret parmağı Re üzerine orta parmağı da Mi üzerine konumlandırarak 6 notadan oluşan şu melodiyi çalalım.
Do, Re, Mi, Do, Re, Mi,
Bu altı notayı önce adlarıyla sonra da birden altıya kadar her biri bir sayıya gelecek şekilde çalalım.
Do, Re, Mi, Do, Re, Mi,
1 2 3 4 5 6
Yine başparmak işaret parmak ve orta parmakla Do’nun bir solundaki tuştan başlayarak aşağıdaki melodiyi çalın.
Si, Do, Re, Si, Do, Re
Aynı işlemi bir kez daha yaparak
La, Si, Do, La, Si, Do çalın
Bunları ard arda yaptığınızda aşağıdaki gibi bir sıra oluşacaktır.
Do, Re, Mi, Do, Re, Mi,
Si, Do, Re, Si, Do, Re,
La, Si, Do, La, Si, Do,
Şimdi buna bir ekleme daha yapalım: Parmakları üzerinde bulunduğu tuştan hiç kaydırmazsak son halde işaret parmak Si üzerindedir. Bu sese basarak altı sayı bekleyin. Ortaya çıkacak melodi şudur:
Do, Re, Mi, Do, Re, Mi,
Si, Do, Re, Si, Do, Re,
La, Si, Do, La, Si, Do,
Si – – – – –
Parmakların konumunu değiştirmeksizin aynı hareketlere devam edildiğinde şu oluşur:
La, Si, Do, La, Si, Do,
Sol, La, Si, Sol, La, Si
Fa, Sol, La, Fa, Sol, La
Mi – – – – –
Şimdi tümünü bir arada çalalım:
Do, Re, Mi, Do, Re, Mi,
Si, Do, Re, Si, Do, Re,
La, Si, Do, La, Si, Do,
Si – – – – –
La, Si, Do, La, Si, Do,
Sol, La, Si, Sol, La, Si
Fa, Sol, La, Fa, Sol, La
Mi – – – – –
Bu basit yönergeyi izleyerek çok basit bir melodi elde edildiği görülmektedir.
Bu çalışmanın devamı ve sol el çalışması diğer bir yazıda verilecektir.